| Het zal een jaar of vijftig, zestig geleden zijn dat ik een film zag waarin de scène voorkomt van twee mannen, een jonge student en een man van middelbare leeftijd, die in een typisch Parijs’ Quartier Latin café een twistgesprek voeren over het geloof. Op een gegeven moment giet de oudste van de twee, die een afvallige priester blijkt te zijn, een hele fles champagne leeg in een wijnkoeler en spreekt daarover de instellingswoorden van de consecratie uit. Kennelijk bedoelt hij de ander daarmee te provoceren. Deze, een aankomend priester, meent dat de wijn nu het bloed van Christus is en drinkt de hele wijnkoeler in een keer leeg. Nogal schokkend, vonden we toentertijd. Niet zo verwonderlijk natuurlijk in de beleving van die tijd, twee generaties geleden. Over zo’n filmscène zouden we nu onze schouders ophalen. Och, een historisch document. Van de film als geheel kan ik mij verder niets meer herinneren. Ik ben er nog niet in geslaagd de film te achterhalen.
Het is geen puur toeval dat die filmscène weer in mijn geheugen opkwam. Het houdt ons heftig bezig dat we leven in een kerk die er heel anders aan toe is dan in de tijd waarvan de beschreven filmscène spreekt. Toen was er met de kerk weinig aan de hand, althans voor zover we er ons van bewust waren. We waren volgzame en makke schapen met een stoet van herders. En nu? We zijn geëvolueerd naar mondige mensen –als u begrijpt wat ik bedoel – maar de kerk waarmee we te maken hebben heeft nog altijd de structuur die dateert uit de negentiende eeuw. Terwijl we toch dachten dat de besluiten van het Tweede Vaticaanse Concilie in het begin van de zestiger jaren bedoelden daarin verandering te brengen. De paus en een onveranderde curie slaagden er in de zaken weer terug te draaien door vooral het klerikale en hiërarchische priesterschap te handhaven. Ook al ging dat gepaard met een leegloop van de kerken voor wat zowel priesters als gelovigen betreft. Maar er bleven wel genoeg gelovigen over om zelfs in een ‘priesterloos tijdperk’ de kerk overeind te houden. De kerk van de eenentwintigste eeuw zal een beroep moeten blijven doen op de gelovigen-niet-priesters, ook wel ‘leken’ geheten. Om begrafenissen te doen bijvoorbeeld en vieringen voor te bereiden en daarin voor te gaan, de diaconie in de parochie uit te oefenen en zoveel meer. Maar leiding moet er ook in de parochiegemeenschappen wel zijn. Niet een man die van boven af in ons midden geparachuteerd wordt, maar een geschikte man of vrouw die we zelf daarvoor uitkiezen en aan de bisschop voordragen om van hem de opdracht, het mandaat, de wijding of hoe we het gaan noemen, daartoe te ontvangen. Dat is natuurlijk wel nodig, want we willen wel katholiek blijven binnen het apostolische geheel van de kerk. Onze geloofsgemeenschappen hebben genoeg evangelische vitaliteit om dat te bewerkstelligen.
We kunnen ons afvragen, zal dit ooit gebeuren en hoe lang gaat dat dan wel duren? Zullen we de moed er wel inhouden, zal de parochie niet inboeten aan vitaliteit? Onlangs kwam ik een boekje tegen dat ons zeer kan helpen. Het is daarom dat ik er hier melding van maak. Ook al zou het goed kunnen dat u het al kent. Het is al van 2003. Maar ik vond het prachtig, zo goed als het mij er van kon overtuigen om de weg die het beschrijft op te gaan. Het is geen dik boek. Net nog geen honderd bladzijden en zonder geleerdheid en wel helder en concreet. En ook niet duur € 12,50. Uitgeverij Abdij van Berne, Heeswijk 2003 Toegevoegd op 7 mei 2017: Van de website Berneboek.com: Samenvatting Zo gaat het door met Gods volk onderweg Over vieren en voorgangers.Als Gods volk steeds maar verder trekt, dan is het belangrijk om te registreren hóe het door gaat.Joost Koopmans (1944) augustijn en voorganger in de Boskapel te Nijmegen, getuigt: Zó gaat het door.In een groot aantal interviews – eerder verschenen in het opinieblad de Roerom – laat hij zien hoe geloofsgemeenschappen vieren en hoe voorgangers hierin een rol spelen.Het priesterschap zowel van de gelovigen, als van de gewijde voorganger, krijgt gezicht in het vieren van geloof en leven door concrete mensen van vlees en bloed.Een boeiend verslag van een rondgang in concrete geloofsgemeenschappen aan het begin van het derde millennium.
|
Leave A Comment
You must be logged in to post a comment.