Toen, alweer enkele jaren geleden, vorm werd gegeven aan de samenwerking van parochies in onze regio door het in leven roepen van het ‘Parochieverband Veluwe-Rijn’ was het uitgangspunt dat een efficiënte inzet van de beschikbare pastorale beroepskrachten zou bijdragen aan het behoud dan wel de vorming van vitale missionaire geloofsgemeenschappen. De gedachte dat dit zou uitmonden in een formele fusie van parochies werd al geuit. Ook stemmen van verzet daartegen werden al gehoord. Toch was de actualiteitswaarde daarvan niet zo groot dat zij onze discussies gingen domineren. Die situatie is nu geheel gewijzigd.
In de voorbije periode van ongeveer een jaar is het alom duidelijk geworden dat het bisdom al geruime tijd in ernstige financiële problemen verkeert. Een gebrek aan financiële middelen zou het bisdom belemmeren zijn pastorale taken te behartigen. Zwaardere bijdragen vragen van de parochies biedt geen oplossing. Aan de vrijgevigheid van de parochies ligt het niet. (Zie de ‘Voorleesbrief’, www.rkkerkbennekom.nl) Bezuinigingen dus. Snijden in de uitgaven: inkrimping van de personele formatie over alle geledingen van de organisatie, opheffen dekenaten en samenvoegen van parochies. En ook de noodzaak van deze samenvoeging van parochies wordt geplaatst in het kader van de maatregelen om aan de financiële nood van het bisdom het hoofd te kunnen bieden.
RKKERK.nl van 14 november 2008 biedt een sleutelgatoog op het plan om te komen tot een totale ombuiging van op jaarbasis € 1,9 miljoen. “Zonder bezuinigingen zou het bisdom volgend jaar technisch failliet zijn”. Parochies worden in het plan niet inbegrepen of hooguit heel indirect in dier voege dat door de opheffing van de dekenaten de parochiebijdragen aan de dekenaten vervallen en daardoor de parochiebijdragen aan het bisdom kunnen worden verhoogd. Waarom dan toch ‘samenvoeging van parochies’?
Met samenvoeging van parochies wordt bedoeld een fusie van parochies. Voor onze regio betekent het dat elf parochie opgaan in één parochie, onder één bestuur met de pastoor als voorzitter. Het betekent ook dat alle bezittingen en schulden van de verschillende parochies onder algemene titel overgaan op de ene nieuw in het leven geroepen parochie. Volgens het kerkelijk recht is het de bisschop die bij decreet de fusie bewerkstelligt. De problemen ,die daarin materieel en geestelijk in de gemoederen van de parochianen schuilen, worden verhuld, als van hogerhand wordt gesproken over een bestuurlijke fusie, alsof het slechts zou gaan om bestuurs- en administratief technische aangelegenheden. Maar het is natuurlijk duidelijk dat zo’n fusie die een einde maakt aan het juridisch zelfstandig bestaan van de plaatselijke parochies, een indringende ingreep is in het bestaan en de eigen identiteit van de lokale geloofsgemeenschappen.
Bezorgd om de betrokkenheid van parochianen stelde een vergadering van plaatselijke en regionale parochiebesturen in Putten voor om via overleg met het bisdom aan andere oplossingen van de financiële crisis bij te dragen. Maar op dit voorstel voor overleg is tot op heden (24 november) en ondanks herhaald verzoek geen enkele respons van het bisdom ontvangen. Is er nu al geen mankracht meer om dit overleg te voeren of is het onwil? De besturen van de regio’s in het bisdom hebben overwegend zwaarwichtige bezwaren tegen een opgelegde fusie. Zij zien andere wijzen en middelen voor hun geloofsgemeenschappen om aan de roeping van de kerk gestalte te geven. Maar, zoals gezegd, zij vinden geen gehoor. Zij niet, dus ook wij niet. Wij die in onze parochiebesturen als mensen die uit ons midden komen, onze vertegenwoordigers zien waaraan wij ons vertrouwen hebben gegeven. In het boekje “Afscheid van het concilie?” schrijft André Lascaris O.P.:”Er zijn mensen die macht hebben, bijvoorbeeld over financiën en over benoemingen. Maar daarmee hebben ze nog geen gezag. Gezag is een kwaliteit van leiders die in staat blijken te zijn bij anderen de bereidheid op te roepen om door hen geleid te worden. Gezag moet je ontvangen en het berust op de ervaring gehoord en begrepen te worden. Mensen met gezag zullen proberen te communiceren met hen aan wie zij leiding geven en ze zijn bereid verantwoording af te leggen voor hun daden.”
Een opgelegde fusie van parochies zal de bisschop geen voordeel bieden, materieel, noch geestelijk. Juist het tegendeel moet gevreesd worden. Veel gelovigen en betrokken parochianen zullen van hun kerk vervreemd raken en op de duur het contact met hun eigen gemeenschap verliezen.
Timo Harmsen, 24 november 2008
POSTCRIPTUM
Citaat uit http://www.st-jan.nl/artikelen/Fijen.htm: “Het wonder van Maartensdijk”, “Hoe een kleine gemeenschap leeft met God”:
“Gloedvol vertelt Fijen over de parochie en de mensen die er komen. Over Toos Appelman, die als eerste katholiek in het dorp begraven kon worden. Op de énige protestantse begraafplaats. Over de dochter van de man die net langs kwam fietsen, die hij weer kent uit de liturgiegroep. Of over de postbode van wie de zoon voetbalt bij SVM (Sport Vereniging Maartensdijk), misdienaar is in de kerk, en ‘s maandags achter de kassa zit bij Super de Boer. ‘En dan betekent het wat als je elkaar op zondag in de kerk de vrede wenst. Wij kennen elkaar.’ Even later verandert de toon. Want het wonder wordt in zijn voortbestaan bedreigd. Bisschoppen hebben te maken met teruglopende inkomsten, achterstallig onderhoud van kerken en een gebrek aan vrijwilligers. Bovendien hechten zij er zeer aan dat de eucharistie gevierd wordt. Dat kan alleen een priester doen en daar zijn er ook steeds minder van. Dus moeten parochies fuseren en de gelovigen de auto in om in een wildvreemd kerkgebouw hun geloof te vieren met mensen die ze niet kennen. Schaalvergroting, noemen sociologen dat. ‘Ik heb hier gezien wat werkt. En ik zie nu hoe het wordt bedreigd. Ook wij moeten groter en samenwerken met andere parochies. Moeten naar Bilthoven op zondag en wie weet straks wel naar Zeist. Ik kan niet met lede ogen toezien hoe een plaatselijke gemeenschap, zoals die van de St. Maartensparochie, die groeit en bloeit, uit elkaar wordt gedreven.’ De bisschoppen moeten het boek dus maar goed lezen. ‘Als je de schaal groter maakt, zullen de mensen het gevoel van nabijheid verliezen en dan is de kerk nergens meer’.“
Leave A Comment
You must be logged in to post a comment.